KHI NÀO CẦN ĐƯA BÉ ĐI CAN THIỆP?
Sr Phạm Thị Thu Huyền
1. Làm sao để biết trẻ có sự bất thường trong phát triển? (chậm nói, chậm trí, tự kỷ,…)
Đã hơn mười hai năm can thiệp sớm cho các trẻ có sự bất thường trong phát triển, chúng tôi nhận thấy phần đa các phụ huynh biết không nhiều và không rõ về các mốc phát triển của trẻ. Thêm vào đó những thói quen trong gia đình hay các thông tin ít chính xác về các dạng tật của trẻ khiến các bậc cha mẹ không thể đem con đi can thiệp đúng lúc và đúng nơi. Hậu quả của điều này là đứa trẻ không kịp hồi phục và không thể hòa nhập với các bạn khi đến tuổi vào Tiểu học.
Dưới đây là những chỉ dẫn ngắn gọn để giúp các phụ huynh nhận ra các dấu hiệu bất thường để có thể lấy quyết định đưa con đi can thiệp sớm và đúng cách.
-
- MỐC PHÁT TRIỂN VẬN ĐỘNG
-
- Lật : 2 tháng rưỡi
- Trườn: 3-4 tháng
- Bò: 7 tháng
- Đi: 12 tháng
-
- MỐC PHÁT TRIỂN VỀ NGÔN NGỮ
-
- Hiểu và nói 1 hay 2 từ đầu tiên (đúng ngữ cảnh, có nghĩa): 12 tháng
- Hiểu và nói 10 đến 20 từ : 18 tháng
- Hiểu và nói 2000 từ và các câu đơn: 36 tháng
Nếu gấp đôi thời gian kể trên mà trẻ không đạt được các mức phát triển tương ứng thì chắc chắn bé bị chậm, hoặc có vấn đề bất thường, cần được can thiệp sớm hết sức có thể.
Ví dụ 1: trẻ 5 tháng tuổi (vì 2,5 tháng là mức trung bình) mà chưa biết lật, Phụ huynh cần đưa bé đến Trúc Linh can thiệp ngay.
Ví dụ 2: trẻ 24 tháng mà chưa nói được gì (vì 12 tháng là mức trung bình để bé nói tiếng đầu tiên), PH cần đưa bé đến Trúc Linh đi can thiệp ngay.
Tại Trúc Linh, chúng tôi có thể can thiệp ngay khi phát hiện bé có bất thường, ngay cả 1 hoặc 2 tháng tuổi (trường hợp bé Down, bại não,…)
Lưu ý: Trẻ càng được can thiệp sớm càng mau hồi phục và đuổi kịp mức phát triển bình thường.
Trẻ tự kỷ thường có hiện tượng bỏ trườn hay bò, nếu phát hiện ta cũng có thể làm ngay cho bé. Ví dụ: bé A biết lật lúc 3 tháng nhưng sau đó không biết trườn, hay không bò, ta cũng nên can thiệp ngay chứ không đợi đến 12 tháng hay trễ hơn.
2. Tại sao nên can thiệp sớm nhất cho trẻ có bất thường?
Khi phát hiện bé của mình có những dấu hiệu bất thường, phụ huynh nên tìm hiểu và đưa bé đi can thiệp sớm vì những lý do sau đây:
Những bất thường như chậm vận động, chậm ngôn ngữ, hội chứng Down, tăng động giảm chú ý, tự kỷ,… theo Viện IAHP đều là những dấu hiệu cho thấy các tế bào não của bé bị suy yếu hay tổn thương. Trong khi đó, bộ não người đạt mức tăng sinh trọn vẹn ở 6 hay 7 tuổi.
- Như vậy thời gian vàng giúp bé hồi phục là 0-6 tuổi. Nếu ta can thiệp trễ thì khả năng hồi phục không cao và có nguy cơ bé không thể vào Tiểu học kịp với các bạn đồng trang lứa.
- Với các phương pháp can thiệp tại Trúc Linh không hề có sự thiệt hại hay suy giảm chức năng gì của trẻ. Trái lại, đây là phương pháp Phát triển trí não: nếu trẻ yếu sẽ khỏe lên và bắt kịp các bạn, nếu trẻ trí não bình thường sẽ trở nên thông minh, thần đồng. Do vậy khi cho trẻ can thiệp sớm, điều này luôn đem lại lợi ích rất lớn cho trẻ. Một đồng bỏ ra cho trẻ lúc này có khi bằng cả triệu đồng mai sau!
- Một số phụ huynh ngại ngùng và hay lí giải về việc con mình chậm nói hay chậm đi: anh nó cũng vậy, không sao đâu rồi sẽ nói thôi không gì phải lo! Suy nghĩ như vậy là thiệt thòi cho trẻ. Nếu ta không cho bé đi can thiệp sớm về sau sẽ phải hối tiếc, nhưng lúc đó đã muộn rồi! Có những trẻ chỉ chậm nói đơn thuần chứ không bị tự kỷ hay chậm trí nhưng bé cũng rất cần được can thiệp để nói được như bạn bè, nhất là để có khả năng diễn đạt. Điều này cần thiết và quan trọng cho sự phát triển về trí tuệ và tâm lí của trẻ.
Hy vọng với trình bày ngắn gọn ở trên, quý phụ huynh có thể hiểu phần nào sự cần thiết và quan trọng của việc can thiệp sớm cho trẻ.
Trúc Linh, ngày 18/11/2020